In de vorige Weekly hebben wij atherosclerose besproken als oorzaak van hart- en vaatziekten (HEVZ).

Maar laten we ons nu letterlijk druk maken over de hoofdoorzaak van HEVZ.
Dat is namelijk hypertensie, oftewel een verhoogde bloeddruk.

Een verhoogde bloeddruk (hypertensie) noem ik altijd de sluipmoordenaar: Je hoort hem niet, ziet hem niet, maar dan is het te laat.

Het is de grootste oorzaak van vroegtijdig overlijden en het ontstaat binnen enkele jaren.

Dus we kunnen hem aan zien komen? Ja, .. ALS we kijken. Logisch toch?

Maar wacht even.. wat is bloeddruk? hoe meten we dit? Wat moet die zijn dan? Hoe doen we dit?

Na deze Weekly maak jij je druk over bloeddruk.

Bloeddruk

Bloeddruk is de druk in de bloedvaten, terwijl het door het lichaam stroomt. 

Het wordt uitgedrukt in millimeters kwik (mmHg) en bestaat uit twee getallen: de systolische druk en de diastolische druk.

De systolische druk is het eerste getal en geeft de druk aan op het moment dat het hart samentrekt en bloed door jouw bloedvaten pompt. 

De diastolische druk is het tweede getal en geeft de druk aan op het moment dat het hart ontspant en zich weer vult met bloed.

Wat willen we zien als waarde?

Een optimale bloeddruk zit ongeveer rond de 120/80. Oftewel: een systolische druk van 120 en een diastolische druk van 80.

Wat gebeurt er als het ver daar boven of daaronder ligt?

Hypertensie

Wanneer spreken we van een te hoge bloeddruk, oftewel hyper (veel) tensie (druk)?

Eigenlijk al wanneer de systolische druk boven de 140 ligt en/of de diastolische boven de 90.

Voor mensen boven de 60 jaar accepteren richtlijnen blijkbaar een systolische druk van 160.

Ik vind dit belachelijk. Iemand die 59 is zou dan in ‘gevaar’ zijn, om op zijn 60e verjaardag te horen dat het wel meevalt.

Het is namelijk zo dat elke 10 jaar ouder worden gepaard gaat met een 5% stijging van de bloeddruk. Dus als we dit stabiel houden of voorkomen, verminder je de schade van ouder worden.

Kip of het ei?

Stijgt de bloeddruk toevallig tijdens het ouder worden? Of hoopte schade zich op terwijl we ouder worden en stijgt daarom o.a. de bloeddruk?

Daarom zijn wij ook fan van longevity: zo lang mogelijk in gezondheid leven.

Ikzelf wil niet 80 jaar worden met een bloeddruk van 155/100.

Of ik 120/80 haal weet ik niet, maar de dingen die ik daarvoor ga doen zullen mijn gezondheid ten goede komen.

Dus uh.. Wat is jouw bloeddruk?

Mortaliteit

Even voor de duidelijkheid. Een verhoogde bloeddruk verhoogt jouw kans op overlijden. Maar laat ik het specifieker maken: het verhoogt bijvoorbeeld ook jouw kans op diabetes.

Waarom?

Simpel: een van de vele redenen is dat door de hypertensie ook de bloedvaten van jouw alvleesklier (pancreas) beschadigt kunnen worden.

Dit is het orgaan wat o.a. insuline produceert, wat je weer nodig hebt om je suiker (glucose) te reguleren.

Hypotensie

Is de oplossing dan ‘een zo laag mogelijke bloeddruk?’ Nee, zeker niet!

Te hoog verhoogt jouw risico op hart- en vaatziekten, maar te laag betekent dat er te weinig bloed rond kan worden gepompt naar de organen.

Een te lage bloeddruk - ook wel bekend als hypotensie - is dus ook niet handig.

Dit houdt praktisch in dat je bijvoorbeeld duizelig kan worden tijdens snel opstaan, tijdens sporten, et cetera.

Oorzaak hypertensie

Wat draagt bij aan hypertensie?

De volgende oorzaken kunnen jouw bloeddruk verhogen:

• Genetische aanleg. bijvoorbeeld de genen die coderen voor angiotensinogeen*

• Veel zout* in jouw dieet

• Veel alcohol

• Veel roken. Dit komt o.a. omdat nicotine een stof is die vaten doet vernauwen (vasoconstrictie).

• Overgewicht door vetweefsel.

• weinig kwantiteit (uren) of kwaliteit (diepte) slaap*

• Weinig kalium in jouw dieet

• Weinig eiwitten* in jouw dieet

• Weinig lichaamsbeweging

Wist jij dat zelfs wandelen* jouw risico op hypertensie kan verminderen?

*Dit wordt via video uitgelegd in de LNGVTY+

Circadiaan hart?

Ja, jouw bloeddruk volgt ook een circadiaan ritme.

Wanneer we slapen is deze ongeveer 15% lager dan overdag, wanneer we het meest actief zijn.

Logisch toch?

• Voordat we wakker worden stijgt de bloeddruk.

• In de ochtend piekt de bloeddruk kort na het wakker worden.

• Eind middag en richting de avond daalt de bloeddruk weer.

De piek in de ochtend is een van de mogelijke redenen dat hartinfarcten, beroerten en hartfalen met name op dat moment plaatsvinden.

Conclusie

Een bloeddruk die stijgt is dus als een sluipmoordenaar.

Maar weet je wat het ergste is? je kan dit makkelijk laten meten en ingrijpen.

Dus laat dit minimaal eens per jaar meten en bekijk samen met jouw arts wat de meest waardevolle vervolgstap is.

Stap 1: meten = weten

Dus waar wacht je op?

Tools

• Verminder je stress 

• Optimaliseer je slaap.
  
  Dit zijn de twee onderwerpen die wij als eerste aanpakken bij onze cliënten.
  

• Verminder je zout inname

  • Bonus punten als jij zelf kookt. Waarom? Want dan weet je beter hoeveel zout je eet. Kant en klare producten zitten soms bomvol zout.

  • Verminderen alcohol*

• Verhoog je kalium inname.

• Sport meer, maar begin makkelijk

  • elke dag 45 minuten wandelen (in totaal) is een mooi begin.

• Eet meer eiwitten, groenten (vezels)